Cờ vây là gì? Đây là bộ môn chơi cờ cổ xưa còn phổ biến hiện nay. Cách chơi cờ vây không chỉ giúp người chơi giải trí mà còn rèn luyện trí não và chiến lược. Có khá nhiều các bạn trẻ hiện nay hứng thú nhưng không biết cờ vây là gì và cờ vây chơi như thế nào. Vì thế, nhacaiuytin sẽ hướng dẫn cách đánh cờ vây đơn giản cho người mới bắt đầu trong bài viết dưới đây nhé!
Lịch sử cờ vây – vua của các trò chơi bàn
Có thể nói cờ vây là một trong những trò chơi có niên đại rất lâu đời. Có rất nhiều truyền thuyết xoay quanh nguồn gốc xuất hiện của cờ vây. Trong đó, thuyết cho rằng cờ vây được khởi nguồn từ thời Nghiêu Đế là được nhiều người công nhận hơn cả. Vị vua huyền thoại này của Trung Hoa cổ đại (trị vì từ 2357 – 2256 TCN) đã sáng tạo ra để con trai mình giải trí.
Cờ vây là trò đã có từ lâu đời ở Trung Hoa cổ đại
Một giai thoại khác lại cho rằng Ngô – chư hầu của hoàng đế Thương Hiệt (từ 1818 – 1766 TCN) đã tạo ra Cờ Vây cùng với bài lá. Hay, Cờ Vây do một nhà chiêm tinh đời nhà Chu (1045 – 255 TCN) sáng tạo ra.
Dù ai sáng tạo ra, Cờ Vây vẫn được công nhận có lịch sử tồn tại từ 3000 năm trở lên. Đây là lý do vì sao Cờ Vây được gọi là bàn cờ chiến thuật cổ xưa nhất trong lịch sử.
Ý nghĩa ẩn chứa sau trò cờ vây là gì?
Có thể bạn không ngờ rằng, sau bàn cờ vây ẩn chứa những ý nghĩa sâu sắc về trời đất. Bàn cờ vây gồm 19 đường dọc giao với 19 đường ngang, tạo thành 361 điểm. Các kỳ thủ cờ vây thời cận đại cho rằng đây giống như một vũ trụ bao quanh bởi 360 thiên thể.
Điểm ở trung tâm bàn cờ vây gọi là Thiên Nguyên, tức Thái Cực, đại diện cho trung tâm của vũ trụ. Con số 360 tượng trưng cho số ngày trong một năm âm lịch. Bốn góc bàn cờ chính là bốn mùa xuân, hạ, thu, đông. Quân cờ đen và trắng có hình tròn, phía trên nhô lên, phía dưới bằng phẳng, tượng trưng cho Âm và Dương. Như vậy, mỗi bước đi trên bàn cờ tượng trưng cho sự biến hóa của Trời và Đất.
Ẩn sau trò cờ vây là một bầu trời triết lý thâm sâu
Người ta nói rằng bố cục trong bàn cờ vây giống như “Lạc Thư”. 361 giao điểm với 8 ngôi sao chỉ phương vị, và 72 giao điểm bao quanh. Điều này tương ứng với 360 ngày, 8 quẻ trong bát quái (càn, đoài, ly, chấn, tốn, khảm, cấn, khôn), và 72 loại thời tiết. Vậy nên có thể nói bàn cờ vây luôn mang trong mình một ý nghĩa thâm sâu.
Hướng dẫn chi tiết về bàn cờ vây
Trước khi tìm hiểu luật chơi và cách đánh cờ vây, các kỳ thủ cần hiểu các thông tin trên bàn cờ vây. Như bao trò đánh cờ khác, cờ vây gồm có bàn cờ và các quân cờ.
Bàn cờ vây
Bàn cờ vây gồm 361 điểm tượng trưng cho các ngày trong 1 năm âm lịch
Bàn cờ vây có hình vuông, với 19 đường ngang dọc giao nhau. Từ đó các đường giao đó tạo thành 361 giao điểm để đặt cờ. Trên bàn cờ có 9 chấm đen gọi là sao. Mục đích của 9 sao này để giúp người chơi dễ dàng định vị trên bàn cờ. Trong đó, sao chính giữa bàn cờ được gọi là Thiên Nguyên.
Các bàn cờ phổ biến nhất thường là 9×9, 13×13, và 19×19. Người mới bắt đầu nên chơi bàn cờ cỡ nhỏ 9×9. Sau khi nắm rõ chiến thuật cơ bản, người chơi có thể đổi sang bàn 13×13.
Quân cờ và nhóm quân
Như đã chia sẻ, quân cờ vây được phân biệt bởi 2 màu đen và trắng. Mỗi bàn cờ sẽ có tổng cộng khoảng 400 quân bao gồm cả trắng và đen. Các quân cờ sẽ lần lượt được đặt xuống bàn cờ tại các giao điểm. Các quân cờ cùng màu đứng cạnh nhau (ngang hoặc dọc) sẽ tạo thành các nhóm quân.
Quân cờ vây gồm 2 màu đen và trắng tượng trưng cho âm dương trong vũ trụ
Khí là các giao điểm trống cạnh quân hoặc nhóm quân. Quân hoặc nhóm quân nào bị siết hết khí sẽ bị nhấc ra khỏi bàn cờ trở thành tù binh.
Cách chơi cờ vây cơ bản dành cho người mới bắt đầu
Cùng tìm hiểu về luật chơi và các quy tắc cơ bản của cờ vây. Nắm bắt các quy tắc này có thể giúp các kỳ thủ hiểu được cờ vây chơi như thế nào.
Quy tắc cơ bản cách đánh cờ vây
Điều 1: Khi bắt đầu trận đấu, trên bàn cờ sẽ trống không, không có bất kỳ một quân nào. Và quân Đen được phép đi trước.
Điều 2: Khi bắt đầu đánh cờ, kỳ thủ có thể đặt quân cờ vào bất kỳ giao điểm nào mà mình muốn. Nhưng hãy chú ý không đặt quân cờ vào giữa hay trên cạnh của ô vuông. Và người chơi chỉ được đặt quân trong phạm vi của bàn cờ mà thôi.
Điều 3: Một khi đã ra cờ là không được đi lại, bất di bất dịch. Trừ trường hợp quân cờ bị siết hết khí và trở thành tù binh.
Điều 4: Lượt của người chơi sẽ kết thúc sau khi đặt 1 quân cờ xuống bàn. Tiếp tục đến lượt đối thủ và cứ liên tiếp như vậy cho đến khi 1 bên thắng. Nếu bên nào đặt từ 2 quân trở lên trong một lượt sẽ lập tức bị xử thua.
Điều 5: Người chơi có quyền bỏ lượt không đi trong ván cờ vây. Trường hợp khi cả 2 người chơi cùng bỏ lượt thì ván cờ sẽ kết thúc. Lúc này thắng thua sẽ dựa trên số quân cờ đã được đặt trên bàn cờ. Cụ thể, bên nào có số quân cờ được đặt nhiều hơn là thắng.
Luật ăn quân
Khi một quân cờ được đặt xuống tại vị trí bất kỳ trên bàn cờ thì tất cả các giao điểm nằm sát nó là khí của quân cờ đó. Khí có thể là 3 hoặc 4 theo chiều ngang và dọc của quân cờ đó (không tính giao điểm nằm chéo).
Khí của quân cờ là những vị trí được đánh x
Kỳ thủ có thể đặt nhiều quân cờ sát vào nhau (ngang hoặc dọc) để mở rộng Khí. Tuy nhiên, những quân cờ nằm ở vị trí chéo thì sẽ không mở rộng khí cho nhau được.
Khi quân cờ của đối thủ đặt vào ô khí của quân cờ mình, quân cờ mình sẽ mất ô khí đó. Và khi quân cờ bị đối thủ siết hết khí sẽ lập tức bị loại khỏi ván đấu.
Quân trắng đặt vào vị trí x trên bàn cờ sẽ ăn được những quân đen được đánh dấu
Điểm hết khí là điểm mà khi bạn đặt cờ vào đó sẽ không có xuất hiện thêm khí cho quân cờ. Tại vị trí điểm hết khí của quân cờ sẽ không được đặt thêm nếu quân cờ đang bị đối thủ siết hết khí. Trong trường hợp điểm hết khí là điểm nối quân của mình thì kỳ thủ được phép đặt quân.
Điểm tam giác là điểm hết khí của đen nhưng là điểm nối quân của trắng
Tuy nhiên vẫn có trường hợp ngoại lệ cho điểm hết khí. Các kỳ thủ được phép đặt vào điểm hết khí khi điểm đó có thể ăn được quân đối phương. Ví dụ một trường hợp điển hình ở dưới, khi.
Quân đen đi vào vị trí tam giác thì những quân trắng bị hết khí sẽ bị loại khỏi bàn cờ
Đất – Cách đánh cờ vây giành càng nhiều đất càng tốt
Đất trong cờ vây chính là số giao điểm trống trên bàn cờ mà quân mình bao vây được. Người chơi cần bao vây nhiều đất nhất có thể để có thể giành chiến thắng trên bàn cờ vây. Khi kỳ thủ đã chiếm hết đất trong khả năng của mình thì có thể bỏ lượt. Một khi cả 2 đều bỏ lượt thì ván đấu sẽ kết thúc. Lúc này 2 bên tiến hành đếm đất để quyết định thắng thua.
Trong cờ vây, vì quân đen bắt đầu trước nên sẽ chiếm ưu thế hơn. Vì vậy trước trận đấu, 2 bên người chơi sẽ quyết định cộng 5.5 đến 6.5 Đất cho quân trắng để đảm bảo công bằng.
Số đất 2 bên đã chiếm được sau khi trận cờ kết thúc
Tạo Mắt trong cờ vây chơi như thế nào?
Trong bàn cờ vây, tạo Mắt là cách chơi cờ vây để phòng trường hợp bị bao vây. Mắt ở đây là điểm hết khí được quân ta bao vây xung quanh. Đây là nơi đối phương không được phép đặt quân vào. Có hai trường hợp có thể xảy ra khi tạo Mắt trên bàn cờ vây:
- Trường hợp có 1 mắt: Trong trường hợp bạn có 1 mắt và bị bao vây toàn bộ bởi quân địch, khi quân địch đặt cờ vào mắt này sẽ có thể ăn tất cả quân bạn. Vì trong cờ vây có luật cho phép đối phương đặt cờ vào điểm hết khí khi có thể ăn quân mình.
Điểm A là Mắt và bên phải là trường hợp 1 mắt của quân đen có thể bị ăn toàn bộ
- Đối với trường hợp có 2 mắt trở lên như hình bên dưới, quân đen có 2 mắt là A và B. Quân trắng lúc này đã bao vây hết đám quân của đen. Nhưng dù quân trắng có đặt một quân vào mắt bất kỳ (A hoặc B) thì quân đen vẫn còn một mắt. Mắt còn lại của đen để vận khí. Và ngay lập tức quân trắng vừa đặt vào sẽ bị loại vì hết khí.
Trường hợp 2 mắt giúp quân đen không bị ăn toàn bộ
Cách chơi cờ vây kiểu thu quan
Thu Quan là thuật ngữ để chỉ khi ranh giới của mỗi quân đã được hình thành. 2 bên lúc này vẫn có thể tiếp tục chơi. Lúc này 2 bên sẽ bắt đầu mở rộng hay chiếm thêm đất cho mình. Giai đoạn Thu Quan thường diễn ra vào giữa ván đấu trở về sau.
Các vùng lãnh thổ đã được hình thành trên bàn cờ này nên bắt đầu Thu Quan
Phân định thắng thua khi kết thúc ván cờ vây
Như đã chia sẻ, ván cờ sẽ kết thúc khi cả 2 người chơi đều từ bỏ lượt của mình. 2 bên tiến hành đếm Đất để phân định thắng thua. Đất bên nào nhiều hơn sẽ giành được chiến thắng. Và người chơi hãy nhớ luật quân trắng được cộng 5.5 đến 6.5 điểm tùy trận đấu vì phải đi sau quân đen.
Hướng dẫn chơi cờ vây theo mẹo cho người mới bắt đầu
Cách chơi cờ vây cho người mới bắt đầu cũng cần một số mẹo để có thể giành chiến thắng cũng như tránh bị ăn quân. Cùng tìm hiểu hướng dẫn chơi cờ vây theo một số mẹo dưới đây nhé!
Cách chơi cờ vây khi nhóm quân bị bao vây
Một bàn cờ quân Trắng không còn khả năng thắng
Như thế cờ trên hình, quân trắng đang bị đen bao vây. Quân đen chỉ cần lần lượt đặt quân siết hết khí của quân Trắng. Sau đó đánh đòn sát thủ vào ô tam giác thì quân trắng có thể bị loại bỏ hoàn toàn.
Trường hợp quân trắng bị bao vây nhưng vẫn có cửa sống
Ở thế cờ này, quân trắng bị quân Đen bao vây hoàn toàn. Tuy nhiên, các nhóm quân trắng này vẫn có cơ hội sống. Bởi vì quân đen không thể siết hết các ô khí của quân trắng.
Hy sinh quân là cách chơi cờ vây bẫy đối thủ hiệu quả
Cờ Vây quan trọng số Đất chiếm được chứ không quan trọng số quân bị loại. Do đó, một số kỳ thủ có thể chơi chiến lược Hy sinh quân. Họ có thể hy sinh một vài quân cờ của mình để bẫy đối thủ. Sau khi đối thủ sa vào bẫy vô tình có thể mang về lợi thế cho quân mình.
Vì thế trong cờ vây, người chơi cần chú ý tránh rơi vào bẫy này. Các kỳ thủ cần phân tích tình huống kỹ càng để có chiến lược đi đúng đắn.
Tập trung chiếm đất trên bàn cờ vây để quyết định thắng thua
Thắng thua ở trận cờ vây phụ thuộc vào số Đất người chơi chiếm được. Do đó, các kỳ thủ cần tập trung chiếm Đất cho mình. Đây là cách chơi cờ vây đúng đắn. Vì bạn có ăn được bao nhiêu quân cờ của đối thủ đi chăng nữa cũng bị xử thua khi số Đất chiếm được ít hơn.
Ngoài ra, việc chiếm nhiều Đất cũng giúp đem lại nhiều ô Khí hơn. Điều này giúp tránh trường hợp bị phản đòn từ đối thủ.
Rèn luyện kỹ năng Thu Quan để tăng cơ hội chiến thắng
2 bên sẽ bắt đầu tranh giành nhau từng ô đất để tăng cơ hội thắng vào giai đoạn Thu Quan. Thông thường tình hình lúc này sẽ rất căng thẳng. Người chơi nên rèn luyện kỹ năng Thu Quan. Vì không chỉ ngăn đối thủ trên cơ lật ngược tình thế mà còn giúp kỳ thủ có thể phản đòn đối phương.
Chú ý cách tính điểm trong cờ vây
Khi ván cờ kết thúc và 2 bên bắt đầu tính điểm, số Đất là số giao điểm trống trên bàn cờ. Cụ thể không tính các quân cờ trên sân (hay bị loại). Và người chơi nhớ cộng thêm điểm cho quân trắng như đã giao kèo trước khi chơi. Hãy đếm thật kỹ và rõ ràng để có được kết quả chính xác, minh bạch và công bằng nhất.
Tóm lại, cờ vây không chỉ là một trò chơi giải trí, mà còn mang trong mình những ý nghĩa sâu sắc về chiến lược, trí tuệ và cách sống. Khám phá trò chơi này giúp người chơi phát triển khả năng suy nghĩ logic, truyền cảm hứng cho sự kiên nhẫn, và sáng tạo. Hy vọng bài viết này có thể giúp ích cho bạn trong việc khám phá cách chơi cờ vây.
Tham khảo thêm:
Luật và cách chơi cờ đam cho tân thủ
Tìm hiểu luật và cách đánh cờ úp nhanh thắng
Cách chơi cờ Shogi Nhật Bản chi tiết và đơn giản
Tôi là Hứa Xuân Kiều – tác giả các bài viết trên nhacaiuytincomco. Tôi mong muốn chia sẻ các bí kíp mà tôi đã tích nhặt lại trong thị trường cá cược đến với bạn đọc. Cờ bạc, cá cược không có gì là chắc chắn sẽ thắng, học thêm mẹo để gia tăng cơ hội thắng nhưng đừng quên dừng lại đúng lúc nếu không muốn mất trắng.
