Lỗi việt vị là gì? Trong thế giới bóng đá, đó là một quy tắc quan trọng và thường gây tranh cãi bởi thường xuyên nảy sinh những tình huống hấp dẫn và phức tạp. Việt vị đã từng là vấn đề nổi bật và được nhắc đến trong nhiều trận đấu đỉnh cao, khiến các CĐV và người hâm mộ hết sức chú ý. Để hiểu hơn về khái niệm việt vị là sao, hãy cùng nhau khám phá các quy định và tình huống liên quan trong bài viết dưới đây mà nhacaiuytin chia sẻ nhé.
Tìm hiểu tên gọi luật việt vị trong bóng đá
Nhiều người thường hay thắc mắc về tên gọi của việt vị và không thể phân biệt được chính xác là việt vị hay liệt vị. Theo như quy tắc bóng đá thế giới, lỗi vi phạm chạy trước bóng này là lỗi việt vị hay còn được gọi là bẫy việt vị. Và không còn những tên gọi khác.
Thuật ngữ việt vị là gì trong bóng đá?
Luật việt vị là một trong những quy tắc cơ bản không thể thiếu trong môn thể thao vua. Bắt nguồn từ Anh quốc vào thế kỷ XIX, luật việt vị đã trở thành một yếu tố quan trọng trong việc điều chỉnh kết quả trận đấu và đảm bảo sự công bằng giữa hai đội. Cũng chính vì điều này mà không sai khi nói Anh Quốc là cái nôi sản sinh ra bóng đá.
Luật việt vị có hai quy định chính là tư thế việt vị và phạm lỗi việt vị. Tuy cùng liên quan đến việc cầu thủ đứng sai vị trí trên sân, nhưng hai quy định này lại có sự khác biệt quan trọng. Để hiểu lỗi việt vị là gì và phân biết được sự khác biệt của hai quy định này, cùng tìm hiểu qua phần tiếp theo của bài viết này nhé!
Tư thế việt vị
Thế nào là việt vị? Theo quy định của liên đoàn bóng đá thế giới – FIFA, luật việt vị trong bóng đá được xác định dựa trên ba điều kiện chính.
- Điều kiện đầu tiên là cầu thủ phạm lỗi việt vị đứng ở nửa phần sân của đội đối phương.
- Điều kiện thứ hai quy định rằng chỉ cho phép tối đa một cầu thủ đội đối phương được phép đứng giữa cầu thủ phạm lỗi việt vị và đường biên ngang cuối sân đối thủ. Thường thì thủ môn của đội đối phương sẽ được xem như là một cầu thủ đối phương.
- Điều kiện thứ nói rằng cầu thủ phạm lỗi việt vị phải đứng phía trước trái bóng, nghĩa là cầu thủ này sẽ có khoảng cách gần với khung thành đối phương hơn khoảng cách trái bóng đến khung thành. Khoảng cách này được tính từ đường biên ngang cuối sân của đối phương.
Việt vị không được xem là một hành vi lỗi của cầu thủ bởi vì nó được xem là một hành vi mà người chơi không ý thức đến. Điều này xảy ra khi các cầu thủ quá tập trung vào việc chơi bóng và quên mất quy định của lỗi việt vị.
Vi phạm việt vị
Khi cầu thủ phạm lỗi việt vị, ngoại trừ 3 điều kiện trên thì còn có thêm một điều kiện thứ 4 nữa. Điều kiện thứ tư nói rằng cầu thủ vi phạm lỗi việt vị phải tham gia vào đường chuyền của cầu thủ khác đến chân của mình. Nghĩa là, nếu cầu thủ phạm lỗi việt vị nhận bóng trực tiếp từ đồng đội mà không có sự can thiệp của cầu thủ đối phương trong quá trình truyền bóng, thì anh ta sẽ không bị coi là việt vị.
Tóm lại, cầu thủ bị coi là việt vị trong bóng đá khi:
- Cầu thủ việt vị đứng ở nửa sân đối phương và chỉ có cầu thủ đó với thủ môn đối phương. Trong trường hợp này, không nhất thiết phải là thủ môn, có thể là một cầu thủ đối phương ở vị trí khác hoặc không có một cầu thủ đối phương nào ở nửa sân nhà.
- Trái bóng chưa đi qua đường biên ngang cuối sân đối phương khi cầu thủ thực hiện hành vi việt vị.
- Cầu thủ phạm lỗi việt vị chạm vào bóng bằng bất kỳ bộ phận nào trên người mà không phải bằng chân.
Cầu thủ đội mình chạy vượt qua đường biên ngang của đội đối thủ
Hình ảnh trên đây là một tình huống việt vị tương đối rõ ràng trong bóng đá. Cầu thủ được khoanh đỏ trong hình đang bị lỗi việt vị vì vượt qua đường biên ngang cuối cùng của sân đối thủ trong khi bóng vẫn chưa qua đường biên này. Đường biên ngang cuối cùng được minh họa bằng đường kẻ sọc đen đứt quãng ở trong hình. Đồng thời, chỉ có một cầu thủ đối phương duy nhất (thủ môn) đứng sau đường biên ngang này. Sau khi cầu thủ khác truyền bóng cho cầu thủ được khoanh đỏ, ngay khi chạm vào bóng, cầu thủ này được xác định là vi phạm lỗi việt vị.
Điểm khác nhau giữa tư thế việt vị với phạm lỗi việt vị đó là cầu thủ trong tư thế việt vị sẽ không nhận bóng từ đường truyền của cầu thủ khác. Còn cầu thủ phạm lỗi việt vị là tham gia trực tiếp vào đường truyền của đồng đội.
Hình phạt đối với cầu thủ khi phạm lỗi việt vị là gì?
Sau khi đã tìm hiểu xong nội dung về lỗi việt vị là gì, hãy cùng tìm hiểu về những tình huống xử phạt khi vi phạm việt vị.
Không có hình phạt
Khi cầu thủ phạm lỗi việt vị, không có hình phạt cá nhân (như thẻ vàng, thẻ đỏ) dành cho cầu thủ đó. Ngoài ra, cũng sẽ không có cú đá phạt nào xảy ra trong trận đấu khi cầu thủ đội đối thủ vi phạm lỗi việt vị. Luật việt vị chỉ đơn thuần là ghi chú và xử lý các tình huống trái với luật lệ trên sân bóng, nhưng không tạo ra hình phạt cụ thể cho đội đối thủ.
Không công nhận bàn thắng
Trong tình huống cầu thủ vi phạm việt vị ghi bàn thắng vào lưới đối phương. Bàn thắng đó sẽ bị trọng tài hủy bỏ và không được công nhận trong hệ thống bàn thắng. Sau lỗi việt vị, trọng tài sẽ trả lại bóng cho thủ môn của đội đối phương. Thủ môn này sẽ thực hiện một cú đá bóng từ vùng cấm lên giữa sân để tiếp tục trận đấu. Quy tắc này giúp khôi phục trạng thái trước khi lỗi việt vị xảy ra và tránh mất công bằng cho cả hai đội.
Trận đấu xảy ra lỗi việt vị giữa Thụy Sĩ và xứ Wales
Điển hình như trận đấu giữa đội tuyển Thụy Sĩ và xứ Wales trong vòng chung kết Euro tối 12/6/2020. Cầu thủ Mario Gavranovic đã tạo ra một tình huống ghi bàn đầy ấn tượng. Anh đã xuất sắc tiến vào đường biên ngang trước bóng tới và nhanh chóng vượt qua tất cả các cầu thủ của đội bạn. Ngay sau khi bóng vào chân, Mario Gavranovic đã không mất quá nhiều thời gian để sút bóng và ghi bàn vào lưới đối phương.
Tuy nhiên, niềm vui của đội tuyển Thụy Sĩ đã không kéo dài được lâu. Bàn thắng phút 86 này đã không được công nhận do cầu thủ Mario Gavranovic phạm lỗi việt vị trong quá trình tiến vào đường biên ngang. Kết quả, trận quyết chiến của hai đội trên sân Baku kết thúc với tỷ số hòa 1-1 với đầy sự nuối tiếc của đội tuyển quốc gia Thụy Sĩ.
Những tình huống việt vị được công nhận trong bóng đá
Mặc dù luật bóng đá đã quy định rõ ràng rằng cầu thủ vi phạm lỗi việt vị sẽ không công nhận bàn thắng. Nhưng vẫn có một vài tình huống ngoại lệ đáng chú ý. Ví dụ như trường hợp cầu thủ đang đứng trên phần sân nhà và nhận bóng chuyền từ đồng đội ở trong vòng cấm địa theo lối chủ động. Tình huống này được xem như là “tái khởi đầu” (play-on), nghĩa là cho dù đang ở thế việt vị nhưng vẫn được quyền chơi bóng mà không bị coi là phạm lỗi. Thậm chí, dù cầu thủ đối phương đang ở tư thế việt vị, nhưng nếu xét theo tình huống trên, quả bóng vào lưới vẫn được công nhận là một bàn thắng hợp lệ.
Ví dụ: Trong trận đấu đầu giữa đội tuyển Bỉ và đội tuyển Nga ở giải EURO 2020. Tại phút thứ 10 của trận đấu, ở sau đường chuyền bên cánh phải của cầu thủ Dries Mertens (số 14) của đội tuyển quốc gia Bỉ. Trái bóng đã theo quán tính và đi vào vòng cấm của đội tuyển Nga. Lúc này, tiền đạo Lukaku của đội tuyển Bỉ đang trong tư thế việt vị rất sâu và trọng tài biên chắc chắn đã nắm được lỗi vi phạm này.
Trong trường hợp này, nếu Andrey Semenov không can thiệp vào bóng thì cho dù Lukaku có ghi bàn thì vẫn bị coi là phạm lỗi và không công nhận bàn thắng. Tuy nhiên, điều ngược lại đã xảy ra, bàn thắng này được công nhận và mang đến cho Bỉ ưu thế lớn trong trận đấu.
Trọng tài phát hiện lỗi việt vị như thế nào?
Trọng tài biên giơ cờ báo hiệu cầu thủ vi phạm lỗi việt vị
Trọng tài biên phát hiện lỗi vi phạm
Trọng tài biên đóng vai trò rất quan trọng trong trận đấu, họ thường không chạy theo bóng mà đứng ở đường biên bên ngoài sân bóng. Trọng tài biên có nhiệm vụ theo dõi và xác định lỗi việt vị và cho biết bóng đã qua biên hay chưa. Ngoài ra, trọng tài biên còn có vai trò nắm bắt những tình huống quan trọng xảy ra gần đường biên.
Trong tất cả các trận đấu, trọng tài biên được coi là người phát hiện lỗi việt vị nhiều nhất. Khi họ phát hiện một cầu thủ vi phạm luật việt vị trong bóng đá, trọng tài biên sẽ nhanh chóng tiến đến vị trí trên đường biên, đường song song với nơi diễn ra lỗi việt vị trong sân bóng. Khi đó, họ sẽ giơ lá cờ ra trước mặt để thông báo cho trọng tài chính về tình huống xảy ra. Sau khi nhận được thông báo từ trọng tài biên về lỗi việt vị, trọng tài chính sẽ huýt còi báo hiệu để dừng pha đi bóng và thực hiện quyết định về việt vị.
Trọng tài chính phát hiện lỗi vi phạm việt vị
Trong những trường hợp mà trọng tài chính kịp thời xác nhận lỗi việt vị, điều này được cho là nhờ vào khả năng quan sát tốt và cảm nhận tình huống của họ. Bởi vì vị trí của trọng tài chính thường đứng sau những thế bóng xảy ra lỗi việt vị. Chính vì vậy mà việc xác định lỗi việt vị của các cầu thủ trở nên tương đối khó khăn. Nhưng vẫn sẽ có ví dụ trọng tài chính phát hiện được lỗi việt vị trong trận đấu, điển hình như trận đối đầu giữa tuyển Pháp và đội tuyển Đức tại Euro 2020.
Trong trận đấu này, Kylian Mbappé, đã ghi một bàn thắng tuyệt đẹp vào lưới đối phương. Tuy nhiên, trọng tài chính đã kịp thời nhận ra rằng cầu thủ này đã ở tư thế việt vị trước khi nhận bóng, dù trọng tài biên không kịp thời phát hiện lỗi này. Vì vậy, bàn thắng của Kylian Mbappé đã không được công nhận và trận đấu tiếp tục diễn ra mà không tính điểm cho pha ghi bàn việt vị này.
Xác định lỗi việt vị thông qua công nghệ VAR
Khi có bàn thắng được liên quan tới cầu thủ bị cho là phạm lỗi việt vị, nhưng trọng tài chính chưa thể xác định chính xác tình huống, công nghệ VAR sẽ được sử dụng. Tổ trọng tài quan sát các màn hình chiếu lại từ VAR để xem cận cảnh đường đi của bóng. Sau khi xem xét kỹ lưỡng, trọng tài chính sẽ ra tín hiệu bằng cách dùng hai bàn tay tạo thành hình chữ nhật và giơ một cánh tay lên cao, cánh tay còn lại chỉ về phía trước. Điều này báo hiệu rằng trọng tài chính sẽ xem lại VAR để kiểm tra một lần nữa.
Trọng tài check VAR để xác định tính công tâm của trận đấu
Trọng tài sẽ tiến lại đến vị trí xem màn hình và xem lại các pha quay chậm. Nếu VAR xác định có lỗi “việt vị” trong pha ghi bàn, trên màn hình điện tử sẽ hiển thị thông báo: “Không bàn thắng” (No goal trong tiếng Anh) – “Lỗi việt vị” (OFFSIDE trong tiếng Anh). Lúc này, trọng tài sẽ thổi còi để tuyên bố rằng không có bàn thắng được công nhận và trận đấu tiếp tục diễn ra mà không tính điểm cho pha ghi bàn việt vị này.
Việt vị là gì? Tóm lại, việt vị trong bóng đá không dẫn đến bất kỳ quả phạt nào, chỉ là kết quả của sự nhiệt tình chơi bóng của cầu thủ tấn công. Đôi khi lỗi vi phạm này sẽ gây tranh cãi nhưng không thể thiếu trong bóng đá. Bởi những pha tấn công, mỗi bàn thắng và mỗi cơ hội được tạo ra trong trận đấu đều có thể bị ảnh hưởng bởi quy tắc này. Dù có những tình huống tranh cãi và thách thức trong việc xác định, lỗi việt vị vẫn là một phần quan trọng giúp đảm bảo tính công bằng và minh bạch trong môn thể thao vua này.
Tham khảo thêm:
Đánh nguội là gì? Án phạt nguội về lối đá không chính thống
Các lỗi vi phạm trong bóng đá phổ biến hiện nay
Prc bóng đá là gì? Một số luật về PRC nên biết
Tôi là Hứa Xuân Kiều – tác giả các bài viết trên nhacaiuytincomco. Tôi mong muốn chia sẻ các bí kíp mà tôi đã tích nhặt lại trong thị trường cá cược đến với bạn đọc. Cờ bạc, cá cược không có gì là chắc chắn sẽ thắng, học thêm mẹo để gia tăng cơ hội thắng nhưng đừng quên dừng lại đúng lúc nếu không muốn mất trắng.
